پیش از هرچیز ابتدا یک تاریخچه از پیجرها باید بیان کنیم و بدانیم پیجر چیست، چگونه شکل گرفت و چه کاربردی دارد؟ 

تاریخچه پیجرها

پیجرها، که به عنوان دستگاه‌های ارتباطی بی‌سیم شناخته می‌شوند، تاریخچه‌ای جذاب و جالب دارند. این دستگاه‌ها از اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی به عنوان یک ابزار ارتباطی ابتدایی معرفی شدند. اولین پیجرها عمدتاً برای استفاده در بیمارستان‌ها طراحی شدند تا پزشکان و پرستاران بتوانند به سرعت و به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. با گذشت زمان، این دستگاه‌ها به تدریج توسعه یافتند و به بازارهای مختلف راه پیدا کردند.

در دهه ۱۹۷۰، پیجرها به طور گسترده‌تری مورد استفاده قرار گرفتند و به ویژه در صنایع و سازمان‌های بزرگ، مانند خدمات اضطراری و نظامی، محبوب شدند. این دستگاه‌ها به کاربران این امکان را می‌دادند که پیام‌های متنی یا صدا را دریافت کنند، بدون اینکه نیاز به تماس تلفنی باشد. با پیشرفت فناوری در دهه‌های بعد، پیجرها به نسخه‌های پیشرفته‌تری تبدیل شدند که قابلیت‌های بیشتری مانند ارسال پیام‌های طولانی‌تر و دریافت اطلاعات از منابع مختلف را داشتند.

پیجر چیست؟

پیجر یک دستگاه ارتباطی بی‌سیم است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا پیام‌های متنی یا صوتی را دریافت کنند. این دستگاه‌ها معمولاً به صورت کوچک و قابل حمل طراحی شده‌اند و می‌توانند به راحتی در جیب یا کیف قرار بگیرند. پیجرها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: پیجرهای یک طرفه که فقط قادر به دریافت پیام هستند و پیجرهای دو طرفه که می‌توانند پیام‌ها را ارسال و دریافت کنند.

کاربردهای پیجر

پیجرها در ابتدا به عنوان ابزارهای ارتباطی در بیمارستان‌ها و سازمان‌های خدماتی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما به تدریج کاربردهای آن‌ها گسترش یافت و شامل موارد زیر شد:

  1. بیمارستان‌ها و خدمات پزشکی: پیجرها به پزشکان و پرستاران این امکان را می‌دهند که به سرعت با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و در مواقع اضطراری واکنش سریع‌تری نشان دهند.
  2. صنایع و سازمان‌ها: بسیاری از شرکت‌ها از پیجرها برای ارتباط سریع و مؤثر با کارکنان خود استفاده می‌کنند، به ویژه در محیط‌های صنعتی که تماس تلفنی ممکن است دشوار باشد.
  3. خدمات اضطراری: پلیس، آتش‌نشانی و خدمات پزشکی اورژانس از پیجرها برای دریافت اطلاعات فوری و هماهنگی در عملیات‌های اضطراری استفاده می‌کنند.
  4. کاربران عمومی: با گسترش فناوری، پیجرها به عنوان یک ابزار ارتباطی برای افراد عادی نیز محبوب شدند، به ویژه در زمان‌هایی که دسترسی به تلفن‌های همراه محدود بود.

با وجود اینکه امروزه با ظهور تلفن‌های همراه و فناوری‌های پیشرفته‌تر، استفاده از پیجرها کاهش یافته است، اما این دستگاه‌ها همچنان در برخی زمینه‌ها و صنایع خاص کاربرد دارند و به عنوان ابزاری قابل اعتماد برای ارتباطات فوری شناخته می‌شوند.

اما موضوع بحث ما، واکاوی انفجار پیجرها در لبنان است. قبل از هر چیز باید بدانیم مدل پیجرها چه بود؟ عمده دستگاه های استفاده شده در این کشور از پیجرهای مدل AR-924 می باشد. 

پیش از فراگیرشدن تلفن های همراه، پیجرها محبوب ترین دستگاه های ارتباطی در دنیا بودند، به همین منظور ممکن است دو دلیل برای استفاده آن ها در عصر تلفن همراه وجود داشته باشد، اول اینکه این دستگاه ها همچنان در بین کادر درمان در کشورهای خارجی مقبولیت زیادی دارد زیرا زیرساخت خاصی نیازمند نیست، دوم بین سازمان ها بخاطر امنیت بیشتر نسبت به تلفن همراه، مقبولیت خاصی دارد. 

اما دستگاه هایی که در لبنان منفجر شد، صدها سوال را در ذهن مردم و خاصه محققین امنیت سایبری ایجاد نمود. در واقع این مدل حمله، یک شکل ناشناخته از حملات سایبری نبود، اما در عمل کمک کرد تا یک تریلر کوتاه درباره سناریوهای آخرالزمانی دیجیتالی را مشاهده کنیم. قبل از اینکه سناریوهای خود را در مورد روش های ترور جدید و جنگ ها در آینده توسعه دهیم، بیایید نگاهی دقیق تر به نحوه واقعی انجام این حمله بیاندازیم.

در بسته های باتری دستگاه ها، مواد منفجره کوچک اما قوی قرار داده شد. یکی از بارزترین ویژگی های این باتری های طراحی شده این است که هم ماده منفجره پلاستیکی و هم فیوز آن به گونه ای طراحی شده اند که از اشعه ایکس پنهان بمانند.  علت این موضوع نیز این میتواند باشد که حزب الله با چنین عملیات هایی در موساد در فرآیندهای تدارکاتی خود آشنا است. به عبارتی دیگر، موساد اقدامات احتیاطی بیشتری انجام داد زیرا پیش بینی کرده بود حزب الله برای آزمایش این دستگاه ها از دستگاه اشعه ایکس استفاده خواهد کرد؛  در واقع پس از دریافت دستگاه ها، دو نفر از عوامل حزب الله محصولات را از طریق حراست فرودگاه لبنان زیر دستگاه برده و به لحاظ وجود مواد منفجره بررسی  کردند اما به مورد خاصی بر نخوردند.

این باتری ها در نگاه اول از نظر طراحی کامل هستند، اما در عمل یک کاستی جدی  دارند، آن هم تعادل وزن و عمل باتری است. وزن باتری ها به دلیل مواد منفجره پلاستیکی که بعدا اضافه شد به 35 گرم رسید، درحالی که انتظار میرود باتری با این وزن تقریبا 8.75 وات ساعت ظرفیت داشته باشد. روی این باتری ها اما نوشته شده است که تنها 2.22 وات ساعت دارد. با وجود شکایت مصرف کنندگان این دستگاه مبنی بر تمام شدن سریع باتری پیجرها، حتی با بررسی مجدد و دقیق تر دستگاه، این عامل شناسایی نشد. 

حزب الله در گزارشی بیان می کند که این حمله در حالی صورت گرفت که بررسی ها به دلیل وضعیت عمر باتری ادامه داشت.اما این موضوع فقط یک حدس و گمان است. موساد احتمالا یک بخش دیگری از دستگاه را به عنوان طعمه قرار داده بود تا موقع بررسی ها افکار از خود باتری دور شود. زیرا در موضوع سایبری افکار بیشتر متوجه بدافزارها، تروجان ها و... می باشد تا نصب یک فیوز و مواد منفجره در سیستم. به همین دلیل همانگونه که انتظار می رفت افکار به هر سمتی میتوانست هدایت شود مگر باتری و همین امر یک احساس امنیت کاذب را ایجاد کرده بود. این دستگاه ها با وجود باتری دارای ماده منفجره و فیوز پنهانی انفجار به یک بمب ریز اما بسیار قوی و موثر تبدیل شده است.

برای انفجار کافی بود تا دستگاه را به فرکانس لازم برای فعال سازی فیوز منتقل کرده و در حالی که در دست افراد هدف بود منفجر شود. طبق گفته شاهدین، 5ثانیه پیش از انفجار دستگاه یک بوق طولانی میزند  که باعث میشود تا هدف دستگاه را در آورده و برای بررسی به ناحیه سر و صورت و قفسه سینه خود نزدیک نماید. این امر باعث افزایش تاثیر انفجار در قربانی گرفتن از اهداف بود. الیاس، یک پزشک جراح چشم لبنانی در مصاحبه ای بیان می کند که روزهای پس از انفجار فقط دو ساعت در روز میخوابید و بقیه وقت خود را در اتاق عمل بود اما فقط تعداد کمی توانستند بینایی خود را بدست آورند. 

در قسمت اول این مقاله شروع و پایان حمله به خوبی درک شد. اما سوالی که بی پاسخ ماند در اذهان عمومی این است که چه کسی این پیجرها را در بین مردم لبنان پخش کرد...



ادامه دارد...